Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

to struggle out of

  • 1 eluctor

    ē-luctor, ātus, 1, v. dep. n. and a. (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Neutr., to struggle out, force one's way out:

    aqua omnis,

    Verg. G. 2, 244;

    so of streams,

    Sen. Q. N. 4, 2; Luc. 2, 219.— Trop.:

    ipse, compositus alias, et velut eluctantium verborum, promptius eloquebatur,

    i. e. hesitating in speech, unready, Tac. A. 4, 31.—
    II.
    Act., to struggle out of any thing; also, to surmount a difficulty, to obtain by striving:

    tot ac tam validas manus,

    Liv. 24, 26 fin.:

    nives,

    Tac. H. 3, 59; cf.:

    locorum difficultates,

    id. Agr. 17 fin.:

    furorem,

    Stat. Ach. 1, 525 et saep.:

    viam ponti,

    Val. Fl. 8, 184.

    Lewis & Short latin dictionary > eluctor

  • 2 ē-lūctor

        ē-lūctor ātus, ārī, dep.,    to struggle out, force a way out: aqua omnis, V.: velut eluctantia verba, i. e. uttered with effort, Ta.—Fig., to surmount, overcome: locorum difficultates, Ta.: tot eluctandae manūs, L.

    Latin-English dictionary > ē-lūctor

  • 3 mōlior

        mōlior ītus, īrī, dep.    [moles], to make exertion, exert oneself, endeavor, struggle, strive, toil: in demoliendo signo: Dum moliuntur annus est, T.— To labor upon, set in motion, work, ply: nulla opera: validam in vitīs bipennem, wield, V.: ancoras, weigh anchor, L.: terram aratro, till, V.: portas, try, L.: clausum aditum domūs, Cu.: habenas, guide, V.: fulmina dextra, hurl, V.— To set out, start, depart: dum (naves) moliuntur a terrā, L. — To set in motion, bestir, rouse, cause to remove, displace, start: montes suā sede, L.: classem, V.: corpora ex somno, L.— To build, make, erect, construct: muros, V.: atrium, H.: locum, prepares, V.—Fig., to endeavor to do, undertake, attempt, set about, be busy with: multa simul, S.: ea, quae agant, cum labore operoso, perform: (hasta) viam clipei molita per oras, made its way, V.: inde datum molitur iter, V.: animum, form, O.: laborem, undertake, V.: aliquid calamitatis filio, contrive: pestem patriae nefarie: insidias avibus, lay snares, V.: triumphos, O.: moram, occasion, V.: de occupando regno moliens, striving to usurp: apud iudices oratione molienda sunt amor, odium, etc., are to be excited: fidem moliri coepit, disturb, L.: redire molientem (Antonium) reppulistis: Reicere vestem molibar, O.: adversus fortunam, to struggle, Ta.: consiliis res externas, Ta.
    * * *
    moliri, molitus sum V DEP
    struggle, labor, labor at; construct, build; undertake, set in motion, plan

    Latin-English dictionary > mōlior

  • 4 certo

    1.
    certō, adv., v. certus, adv. A.
    2.
    certo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [cerno], to decide something by a contest (cf. cerno, II. C. b.); hence, to fight, struggle, contend, combat, implying great exertion, and usually a measuring of strength (class. in prose and poetry; most freq. in a trop. signif.; syn.: decerto, contendo).
    I.
    Of a physical contest of strength;

    mostly of battle: utrum igitur utilius Fabricio... armis cum hoste certare, an venenis?

    Cic. Off. 3, 22, 87:

    adulescentium greges Lacedaemone videmus ipsi incredibili contentione certantis pugnis, calcibus, unguibus, morsu denique,

    id. Tusc. 5, 27, 77:

    manu,

    Sall. H. 2, 41, 6 Dietsch:

    proelio,

    id. J. 81, 3:

    cum Gallis pro salute,

    id. ib. 114, 2; cf. Tac. Agr. 5:

    de ambiguo agro bello,

    Liv. 3, 71, 2:

    de imperio cum populo Romano,

    Cic. de Or. 2, 18, 76:

    de principatu armis,

    Tac. H. 2, 47; cf. Suet. Vesp. 5:

    odiis etiam prope majoribus certarunt quam viribus,

    Liv. 21, 1, 3:

    acie,

    Verg. A. 2, 30 et saep.— Impers.: dignus quicum certetur, Pac. ap. Non. p. 473, 16: certatur limine in ipso Ausoniae, Verg. A. 10, 355; 11, 313:

    die quo Bedriaci certabatur,

    Tac. H. 2, 50:

    quā in parte rex pugnae affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3:

    in cujus (amnis) transgressu multum certato pervicit Vardanes,

    Tac. A. 11, 10; id. H. 4, 61.—Mostly poet. in pass.:

    certata lite deorum Ambracia (for the possession of which Apollo. Diana, and Hercules contended),

    Ov. M. 13, 713:

    certatus nobis orbis (i. e. de quo certavimus),

    Sil. 17, 342; cf. II. infra.—
    II.
    Out of the sphere of milit. operations, to contend, struggle, strive, emulate, vie with: certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 85 Vahl.): haut doctis dictis certantes sed maledictis, Enn. ap. Gell. 20, 10, 4 (Ann. v. 274 ib.):

    minis mecum, minaciis,

    Plaut. Truc. 5, 56:

    malitiā tecum,

    id. Pers. 2, 2, 56:

    benedictis,

    Ter. Phorm. prol. 20:

    certare ingenio, contendere nobilitate,

    Lucr. 2, 11:

    cum aliquo dicacitate,

    Cic. Brut. 46, 172:

    officiis inter se,

    id. Fam. 7, 31, 1; cf.:

    certatum inter collegas maledictis,

    Liv. 5, 8, 13; and:

    eo modo inter se duo imperatores certabant,

    Sall. J. 52, 1:

    cum civibus de virtute,

    id. C. 9, 2:

    pro sua quisque potentia,

    id. ib. 38, 3:

    contumaciā adversus contemnentes humilitatem suam nobiles certavit (Licinius),

    Liv. 9, 46, 4: cum usuris fructibus praediorum, to contend against interest ( to strive to pay interest) with the produce of estates, Cic. Cat. 2, 8, 18: cum a Cheruscis Longobardisque pro antiquo decore aut recenti libertate;

    et contra, augendae dominationi certaretur,

    Tac. A. 2, 46:

    ob hircum,

    Hor. A. P. 220:

    joco,

    id. C. 2, 12, 18:

    mero,

    id. ib. 4, 1, 31:

    animis iniquis,

    Verg. A. 10, 7:

    parsimoniā et vigiliis et labore cum ultimis militum,

    Liv. 34, 18, 5:

    sententiis,

    Tac. A. 1, 29 al.:

    ut si nautae certarent, quis eorum potissimum gubernaret,

    Cic. Off. 1, 25, 87:

    mos gentis est, equitare jaculari cursu cum aequalibus certare,

    Sall. J. 6, 1:

    dic mecum quo pignore certes,

    Verg. E. 3, 31:

    celeri sagittā,

    id. A. 5, 485:

    certemus, spinas animone ego fortius an tu Evellas agro,

    Hor. Ep. 1, 14, 4.— Poet., with acc.: hanc rem ( = de hac re), Sedigit. ap. Gell. 15, 24; cf. in pass.:

    cui (multae) certandae cum dies advenisset,

    Liv. 25, 3, 14.—With dat. instead of cum:

    solus tibi certat Amyntas,

    Verg. E. 5, 8; Hor. S. 2, 5, 19; id. Epod. 11, 18; 2, 20; id. C. 2, 6, 15; Verg. E. 8, 55; id. G. 2, 138; Ov. M. 14, 794.—
    2.
    Particularly of judicial disputations, to contend at law:

    inter se,

    Cic. Verr. 2, 2, 16, § 39; cf. id. ib. 2, 2, 13, §

    32: in centumvirali judicio,

    id. de Or. 1, 39, 177:

    si a duumviris provocarit, provocatione certato,

    Liv. 1, 26, 6:

    si quid se judice certes,

    Hor. S. 2, 1, 49:

    foro si res certabitur olim,

    id. ib. 2, 5, 27.—
    3.
    With inf. (mostly poet.), to strive to do something, to labor, endeavor, struggle earnestly, to exert one ' s self:

    certantes ad summum succedere honorem,

    Lucr. 5, 1123; so,

    inter se cernere,

    id. 5, 394:

    dimittere se (nubes),

    id. 6, 509:

    populum alium suorum sepelire,

    id. 6, 1247:

    Phoebum superare canendo,

    Verg. E. 5, 9:

    superare,

    Ov. M. 5, 394:

    vincere,

    Verg. A. 5, 194:

    tollere (hunc) tergeminis honoribus,

    Hor. C. 1, 1, 8:

    inter se eruere quercum,

    Verg. A. 4, 443:

    certat quisque evadere,

    Curt. 9, 4, 33:

    frangere fluctus,

    Plin. Pan. 81 fin.; Sil. 13, 222; Stat. S. 5, 3, 191.

    Lewis & Short latin dictionary > certo

  • 5 tendō (old also tennō)

       tendō (old also tennō) tetendī, tentus, or (late) tēnsus, ere    [2 TA-], to stretch, make tense, stretch out, spread out, distend, extend: plagas: quia non rete accipitri tennitur, T.: retia cervis, O.: arcum, keep bent, H.: tendere doctior arcūs, O.: vela, swell, V.: cubilia, spread, H.: tenta ubera, distended, H.—Of tents, to spread out, pitch, erect: praetorium, Cs.— To stretch out, present, offer, reach, extend: manūs ad templa: bracchia caelo, O.: ad legatos supplices manūs, Cs.: vobis manūs: supinas manūs, L.: dexteram Italiae, reaches: civibus lucem ingeni sui, to tender: patri Iulum, hold out, V.— To aim, direct, shoot, drive: Quo tendant ferrum, V.: sagittas Arcu, H.: spicula cornu, V. — To string, tune: barbiton, H.—Fig., to lay, contrive, devise: insidiae tenduntur alicui, are laid.— To press, strain: ultra Legem tendere opus, i. e. press to extravagance, H.: Aestivam sermone benigno noctem, protract, H.—Of a way or course, to direct, pursue, turn, wend: iter ad naves, V.: unde et quo cursum, L.— To direct oneself, hold a course, aim, strive, go, move, march, drive, tend, bend: Venusiam: cursuque amens ad limina tendit, V.: ad castra, L.: unde venis? et Quo tendis? H.— To extend, stretch, reach: (via), quae sub moenia tendit, V.— To set up tents, be under tents, be encamped, encamp: sub vallo, Cs.: legio latis tendebat in arvis, V.: in angusto, L.: laxius, Cu.— Fig., to aim, strive, be directed, be inclined, tend: ad reliqua alacri animo: ad altiora, L.: ad eloquium, O.: cum alii alio tenderent, L.: Non dices, quorsum haec tendant, tend, H.— To be persistent, make exertion, exert oneself, strive, endeavor, contend, struggle: miles tendere inde ad iurgium, persists, T.: vasto certamine tendunt, V.: videt Catilinam magnā vi tendere, S.: patres, adversus quos tenderet, L.: senatu minus in praeturā tendente, making less opposition in the case of the praetorship, L.: quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc., what does he strive for?: nihil illi tendere contra, V.: manibus tendit divellere nodos, V.: Ire foras tendebat frustra, H.: captae civitati leges imponere, L.: aqua tendit rumpere plumbum, H.

    Latin-English dictionary > tendō (old also tennō)

  • 6 ē-nītor

        ē-nītor -nīxus or -nīsus, ī, dep.,    to force a way out, struggle upwards, mount, climb, ascend: pede aut manu, L.: in ascensu non facile, Cs.: in altiora, Ta.: impetu capto enituntur, scale the height, L.: Enisus arces attigit igneas, H.: Viribus eniti quarum, by whose support mounting up, V.: aggerem, to mount, Ta.—To bring forth, bear: plurīs enisa partūs decessit, L.: fetūs enixa, V.: quem Pleïas enixa est, O. — To exert oneself, make an effort, struggle, strive: tantum celeritate navis enisus est, ut, etc., Cs.: eniti, ut amici animum excitat: ab eisdem summā ope enisum, ne tale decretum fieret, S.: gnatum mihi corrigere, T.: usui esse populo R., S.: in utroque: ad dicendum.

    Latin-English dictionary > ē-nītor

  • 7 dē-cernō

        dē-cernō crēvī    (often decrēram, decrērim, etc.), crētus, ere.—Officially, to decide, determine, pronounce a decision, judge, decree, resolve, vote: inter quos iam decreverat decretumque mutabat, alias, etc.: si caedes facta, īdem (Druides) decernunt, i. e. pass judgment, Cs.: non decrevi solum, sed etiam ut vos decerneretis laboravi: qui ordo decrevit invitus, on compulsion: dierum viginti supplicationem, Cs.: vindicias secundum servitutem, in favor of slavery, i. e. restore the slave to his master, L.: triumphum Africano: praemium servo libertatem, S.: tres legatos: id quod senatus me auctore decrevit: provinciae privatis decernuntur, Cs.: meā diligentiā patefactam esse coniurationem decrevistis: supplicium sumendum decreverat, had voted, S.: senatus Romae decrevit, ut, etc., L.: mea sententia tibi decernit, ut regem reducas, etc.: senatus decrevit, darent operam consules, ut, etc., S.: ita censeo decernendum: acerbissime decernitur, Cs.: in parricidas rei p. decretum esse, S.: libere decernendi potestas, of voting freely, Cs.—In gen., to decide, determine, judge, fix, settle: rem dubiam decrevit vox opportune emissa, L.: utri utris imperent, sine magnā clade, L.: Duo talenta pro re nostrā ego esse decrevi satis, T.: in quo omnia mea posita esse decrevi: mihi decretum est, with acc. and inf, I am fully convinced, Ta.: alqm hostem, to proclaim an enemy: omnibus quae postulaverat decretis, S.: pauci ferocius decernunt, insist on harsher measures, S.—Of battle, to decide by combat, fight out, fight, combat, contend: Samnis Romanusne Italiam regant, decernamus, L.: gladiatorium certamen ferro decernitur: ne armis decernatur: cornibus inter se, V.: acie, L.: classe decreturi, N.: integriore exercitu, N.: lacessere ad decernendum, L. — In gen., to contend, compete, struggle: decernite criminibus, mox ferro decreturi, L.: cursibus et crudo caestu, V.: de salute rei p.: pro meā famā.—To decide, determine, form a purpose, resolve: num quis quicquam decernit invitus?: Rhenum transire decreverat, Cs.: decretumst pati, T.: certum atque decretum est non dare signum, L.: aetatem a rei p. procul habendam, S.: praetoris imperio parendum esse: hic decernit ut miser sit: quā suis opem ferrent, L.

    Latin-English dictionary > dē-cernō

  • 8 dēcertātiō

        dēcertātiō ōnis, f    [decerto], a decisive struggle: rerum omnium consulibus commissa.
    * * *
    action of fighting out an issue; decision of a dispute (L+S); decisive conflict

    Latin-English dictionary > dēcertātiō

  • 9 ē-labōrō

        ē-labōrō āvī, ātus, āre,    to labor, endeavor, struggle, make an effort, take pains: in eā scientiā: in hoc, ut omnes intellegant: ut prosim causis: ut (in me) esse possent, mihi est elaboratum.—To take pains with, work out, elaborate: non dapes elaborabunt saporem, H.: quicquid elaborari potuerit ad benevolentiam conciliandam: elaboratum industriā.

    Latin-English dictionary > ē-labōrō

  • 10 decerto

    decertare, decertavi, decertatus V
    fight (issue out/to the finish); contend/dispute/argue; struggle/compete over

    Latin-English dictionary > decerto

  • 11 delucto

    deluctare, deluctavi, deluctatus V TRANS
    wrestle; fight it out (with); struggle (L+S)

    Latin-English dictionary > delucto

  • 12 deluctor

    deluctari, deluctatus sum V DEP
    wrestle; fight it out (with); struggle (L+S)

    Latin-English dictionary > deluctor

  • 13 anhelus

    ănhēlus, a, um, adj. [anhelo], out of breath, panting, puffing; attended with short breath (only in the poets): sic igitur tibi anhela sitis de corpore nostro Abluitur, * Lucr. 4, 875 dub.:

    equi,

    Verg. G. 1, 250, and Ov. M. 15, 418:

    pectus,

    Verg. A. 6, 48:

    senes,

    who suffer from shortness of breath, id. G. 2, 135:

    cursus,

    causing to pant, Ov. M. 11, 347; so,

    febres,

    id. P. 1, 10, 5:

    tussis,

    Verg. G. 3, 497:

    dies,

    Stat. Th. 4, 680:

    mons,

    Claud. Rapt. 3, 385.—With gen.: nec soli faciles; longique laboris anhelos Avertit patrius genti pavor, panting on account of the long struggle, Sil. 15, 721 (for this gen. v. Roby. II. § 1318).

    Lewis & Short latin dictionary > anhelus

  • 14 enitor

    ē-nītor, -nīsus or -nixus (enixus, of bodily exertion, esp. of childbirth: enisus, of labor for an end, esp. of mental effort, etc., v. infra), 3, v. dep. n. and act.
    I.
    Neutr.
    A.
    To force or work one's way out; or (more freq.) to force one's way up, to mount up, climb, ascend.
    1.
    Lit.:

    per angustias aditus et ingruentem multitudinem,

    Tac. A. 16, 5; cf. Liv. 30, 24; 21, 36:

    dum cohortes in aequum eniterentur,

    Tac. A. 2, 80 fin.:

    adeo erat impedita vallis, ut in ascensu, nisi sublevati a suis, primi non facile eniterentur,

    Caes. B. C. 2, 34, 5; cf. Liv. 2, 65; Ov. M. 2, 64; Hor. C. 3, 3, 10:

    sol per ardua enisus,

    Plin. 18, 28, 68, § 264:

    in editiora,

    Tac. A. 1, 70:

    in verticem montis,

    Curt. 7, 11:

    enisae legiones in aperta,

    Tac. A. 1, 65:

    Vitellius in editiora enisus,

    id. ib. 1, 70.— Poet.:

    viribus eniti quarum assuescant (vites),

    by whose strength they may mount up, Verg. G. 2, 360:

    opibus fratris enisus,

    Tac. A. 14, 28.—
    2.
    Trop.:

    nihil tam alte natura constituit, quo virtus non posset eniti,

    Curt. 7, 11, 10.—
    B.
    In gen., to exert one's self, to make an effort, to struggle, strive, sc. to accomplish something.—With ut:

    enitare, contendas, efficias, ut, etc.,

    Cic. Fam. 13, 29, 5; so id. Lael. 16, 59; id. Off. 3, 10, 42; id. Rep. 2, 30; id. Att. 9, 15, 4:

    tantum celeritate navis enisus est, ut, etc.,

    Caes. B. C. 2, 6, 4:

    ab adulescentia ita se enisum ut ab optimo quoque probaretur,

    Sall. J. 22, 2; Liv. 42, 46 et saep.—With ne:

    illud pugna et enitere, ne, etc.,

    Cic. Fam. 3, 10, 3; so Sall. J. 10 fin.—Pass. impers.:

    ab eisdem summa ope enisum, ne tale decretum fieret,

    Sall. J. 25, 2.—Less commonly with inf.:

    corrigere mihi gnatum porro enitere,

    Ter. And. 3, 4, 17 Ruhnk.; so Sall. J. 14, 1; Hor. C. 3, 27, 47; id. A. P. 236.— Absol.:

    ego, quod potero, enitar sedulo,

    Ter. Heaut. 5, 4, 15; Cic. Rep. 6, 24 (twice); Quint. 7, 10, 14 al.; cf.:

    pro aliquo,

    Ter. Ph. 3, 1, 11:

    in aliqua re,

    Cic. de Or. 2, 72 fin.:

    ad dicendum,

    id. ib. 1, 4, 14: quod (acc. respect, v. A. and S. Gr. §

    232, 3): quidem certe enitar,

    Cic. Att. 16, 6, 2; cf. id. ib. 13, 25 fin., Orell. N. cr.
    II.
    Act. (perh. not ante-Aug.).
    A.
    To bring forth, bear children or young:

    plures enisa partus decessit,

    Liv. 40, 4: enixa, with acc., Quint. 6 prooem. § 4; Tac. A. 2, 84; 14, 12; Suet. Tib. 4; Verg. A. 3, 391; 8, 44; Ov. M. 1, 670; 3, 344 et saep.— Absol., Quint. 5, 13, 9; Tac. A. 5, 1; Suet. Calig. 25; id. Ner. 23 al.—
    B.
    To climb up, ascend a place:

    Pyrenaeum et Alpes et immensa viarum spatia aegre,

    Tac. H. 1, 23 fin.:

    aggerem,

    id. A. 2, 20:

    totum spatium,

    Col. 2, 2, 27.— Hence, ēnixus ( ēnīsus), a, um, P. a.
    A.
    Strenuous, earnest, zealous:

    faciebat enixo studio, ne, etc.,

    Liv. 42, 3; cf.

    opera (with prompta), Frontin. Strat. 2, 5, 30: virtus,

    Liv. 6, 24 fin.:

    voluntas,

    Dig. 31, 1, 77, § 23:

    enixo studio petere,

    Val. Max. 8, 15, ext. 1.— Comp.:

    opera,

    Sen. Ben. 6, 17; Plin. 9, 8, 9, § 32.—
    * B.
    Ēnixa, that has ceased to bear, Col. 6, 22, 1 Schneid.— Adv.
    a.
    ēnixe, strenuously, earnestly, zealously:

    expeto,

    Plaut. Trin. 3, 2, 26:

    causam suscipere,

    Cic. Sest. 16, 38; Caes. B. C. 3, 35 fin.; Liv. 4, 26 fin.; 41; 6, 40;

    26, 47: petere,

    Sen. Ep. 95, 2 et saep.— Comp., Liv. 29, 1; Suet. Tib. 50; id. Galb. 3:

    enixius orare, Greg. M. Dial. 4, 38 al.: animum imperatoris enixius deprecari,

    Amm. 15, 7; App. M. 2, p. 117, 20.— Sup., Suet. Caes. 5.—
    * b.
    ēnixim, the same, Sisenn. ap. Non. 107, 19.
    ēnixus or ēnīsus, a, um, in pass.
    signif.
    1.
    Born:

    quod in luco Martis enixi sunt,

    Just. 43, 2, 7.—
    2.
    Impers.: ab eisdem illis regis fautoribus summa ope enisum, ne tale decretum fieret, striven to their utmost to prevent, etc., Sall. J. 25, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > enitor

  • 15 enixim

    ē-nītor, -nīsus or -nixus (enixus, of bodily exertion, esp. of childbirth: enisus, of labor for an end, esp. of mental effort, etc., v. infra), 3, v. dep. n. and act.
    I.
    Neutr.
    A.
    To force or work one's way out; or (more freq.) to force one's way up, to mount up, climb, ascend.
    1.
    Lit.:

    per angustias aditus et ingruentem multitudinem,

    Tac. A. 16, 5; cf. Liv. 30, 24; 21, 36:

    dum cohortes in aequum eniterentur,

    Tac. A. 2, 80 fin.:

    adeo erat impedita vallis, ut in ascensu, nisi sublevati a suis, primi non facile eniterentur,

    Caes. B. C. 2, 34, 5; cf. Liv. 2, 65; Ov. M. 2, 64; Hor. C. 3, 3, 10:

    sol per ardua enisus,

    Plin. 18, 28, 68, § 264:

    in editiora,

    Tac. A. 1, 70:

    in verticem montis,

    Curt. 7, 11:

    enisae legiones in aperta,

    Tac. A. 1, 65:

    Vitellius in editiora enisus,

    id. ib. 1, 70.— Poet.:

    viribus eniti quarum assuescant (vites),

    by whose strength they may mount up, Verg. G. 2, 360:

    opibus fratris enisus,

    Tac. A. 14, 28.—
    2.
    Trop.:

    nihil tam alte natura constituit, quo virtus non posset eniti,

    Curt. 7, 11, 10.—
    B.
    In gen., to exert one's self, to make an effort, to struggle, strive, sc. to accomplish something.—With ut:

    enitare, contendas, efficias, ut, etc.,

    Cic. Fam. 13, 29, 5; so id. Lael. 16, 59; id. Off. 3, 10, 42; id. Rep. 2, 30; id. Att. 9, 15, 4:

    tantum celeritate navis enisus est, ut, etc.,

    Caes. B. C. 2, 6, 4:

    ab adulescentia ita se enisum ut ab optimo quoque probaretur,

    Sall. J. 22, 2; Liv. 42, 46 et saep.—With ne:

    illud pugna et enitere, ne, etc.,

    Cic. Fam. 3, 10, 3; so Sall. J. 10 fin.—Pass. impers.:

    ab eisdem summa ope enisum, ne tale decretum fieret,

    Sall. J. 25, 2.—Less commonly with inf.:

    corrigere mihi gnatum porro enitere,

    Ter. And. 3, 4, 17 Ruhnk.; so Sall. J. 14, 1; Hor. C. 3, 27, 47; id. A. P. 236.— Absol.:

    ego, quod potero, enitar sedulo,

    Ter. Heaut. 5, 4, 15; Cic. Rep. 6, 24 (twice); Quint. 7, 10, 14 al.; cf.:

    pro aliquo,

    Ter. Ph. 3, 1, 11:

    in aliqua re,

    Cic. de Or. 2, 72 fin.:

    ad dicendum,

    id. ib. 1, 4, 14: quod (acc. respect, v. A. and S. Gr. §

    232, 3): quidem certe enitar,

    Cic. Att. 16, 6, 2; cf. id. ib. 13, 25 fin., Orell. N. cr.
    II.
    Act. (perh. not ante-Aug.).
    A.
    To bring forth, bear children or young:

    plures enisa partus decessit,

    Liv. 40, 4: enixa, with acc., Quint. 6 prooem. § 4; Tac. A. 2, 84; 14, 12; Suet. Tib. 4; Verg. A. 3, 391; 8, 44; Ov. M. 1, 670; 3, 344 et saep.— Absol., Quint. 5, 13, 9; Tac. A. 5, 1; Suet. Calig. 25; id. Ner. 23 al.—
    B.
    To climb up, ascend a place:

    Pyrenaeum et Alpes et immensa viarum spatia aegre,

    Tac. H. 1, 23 fin.:

    aggerem,

    id. A. 2, 20:

    totum spatium,

    Col. 2, 2, 27.— Hence, ēnixus ( ēnīsus), a, um, P. a.
    A.
    Strenuous, earnest, zealous:

    faciebat enixo studio, ne, etc.,

    Liv. 42, 3; cf.

    opera (with prompta), Frontin. Strat. 2, 5, 30: virtus,

    Liv. 6, 24 fin.:

    voluntas,

    Dig. 31, 1, 77, § 23:

    enixo studio petere,

    Val. Max. 8, 15, ext. 1.— Comp.:

    opera,

    Sen. Ben. 6, 17; Plin. 9, 8, 9, § 32.—
    * B.
    Ēnixa, that has ceased to bear, Col. 6, 22, 1 Schneid.— Adv.
    a.
    ēnixe, strenuously, earnestly, zealously:

    expeto,

    Plaut. Trin. 3, 2, 26:

    causam suscipere,

    Cic. Sest. 16, 38; Caes. B. C. 3, 35 fin.; Liv. 4, 26 fin.; 41; 6, 40;

    26, 47: petere,

    Sen. Ep. 95, 2 et saep.— Comp., Liv. 29, 1; Suet. Tib. 50; id. Galb. 3:

    enixius orare, Greg. M. Dial. 4, 38 al.: animum imperatoris enixius deprecari,

    Amm. 15, 7; App. M. 2, p. 117, 20.— Sup., Suet. Caes. 5.—
    * b.
    ēnixim, the same, Sisenn. ap. Non. 107, 19.
    ēnixus or ēnīsus, a, um, in pass.
    signif.
    1.
    Born:

    quod in luco Martis enixi sunt,

    Just. 43, 2, 7.—
    2.
    Impers.: ab eisdem illis regis fautoribus summa ope enisum, ne tale decretum fieret, striven to their utmost to prevent, etc., Sall. J. 25, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > enixim

  • 16 molior

    mōlĭor, ītus, 4 ( inf. molirier for moliri, Lucr. 5, 934), v. dep. n. and a. [moles].
    I.
    Neutr.
    A.
    To set one's self or one's powers in motion, to make exertions, exert one's self, to endeavor, struggle, strive, toil, etc. (rare but class.;

    syn.: conor, nitor): viden ut misere moliuntur?

    Plaut. Curc. 1, 3, 32:

    agam per me ipse et moliar,

    Cic. Fam. 6, 10, 2:

    nōsti mores mulierum: Dum moliuntur, dum comuntur, annus est,

    Ter. Heaut. 2, 2, 11:

    horam amplius jam in demoliendo signo permulti homines moliebantur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95.—
    B.
    To set one's self in motion, endeavor to depart, to depart:

    molientem hinc Hannibalem,

    Liv. 28, 44:

    dum naves moliuntur a terra,

    id. 37, 11:

    in quam (insulam) gladiatores navibus molientes,

    Tac. H. 2, 35.—
    II.
    Act.
    A.
    To labor upon any thing, exert one's self at or upon, set in motion, work an instrument or engine; to work any thing (cf. ago; class.).
    1.
    Nihil enim agit (vita deorum),... nulla opera molitur, Cic. N. D. 1, 19, 51:

    res dura et regni novitas me talia cogant moliri,

    Verg. A. 1, 564: validam in vites molire bipennem, to work, i. e. wield, id. G. 4, 331: ancoras, to work, i. e. hoist the anchor, weigh anchor, Liv. 28, 17:

    agricola incurvo terram molitus aratro,

    i. e. to work, cultivate, till the ground, Verg. G. 1, 494; Col. 1 praef. 17;

    11, 2, 19: erro molirier arva,

    Lucr. 5, 932: fores, to work, i. e. to force, to break open, Tac. A. 1, 39; 2, 82; Liv. 23, 18, 2; 24, 46, 5:

    Atharrias ad Philotam missus clausum aditum domus moliebatur,

    Curt. 6, 8, 20:

    habenas,

    to guide, Verg. A. 12, 327:

    fulmina molitur dextrā,

    hurls, id. G. 1, 329:

    ignem,

    id. A. 10, 131:

    opera,

    to begin work, Col. 11, 2, 2:

    aliquid sub divo moliri potest,

    id. 1, 8, 9.—
    2.
    To set in motion, bestir, rouse, cause to remove, displace (syn.:

    deicio, deturbo): montes suā sede,

    displaces, Liv. 9, 3:

    corpora ex somno moliebantur,

    aroused, id. 36, 24, 3:

    onera objecta,

    id. 25, 36.—
    3.
    To build, make, erect, construct (syn.:

    condo, fundo, construo): muros,

    to build, Verg. A. 3, 132:

    classem,

    id. ib. 3, 6:

    arcem,

    id. ib. 1, 424:

    atrium,

    Hor. C. 3, 1, 46:

    aedem,

    Flor. 1, 7:

    locum,

    prepares, Verg. A. 7, 158:

    pocula de inimicorum capitibus hominum,

    to construct, make, Sol. 15.—
    B.
    Trop., to endeavor to do; to undertake, attempt, set about any thing (cf.:

    aggredior, apparo): nec ea, quae agunt, molientes cum labore operoso,

    performing, doing, Cic. N. D. 2, 23, 59:

    viam clipei molita per oras,

    made its way, Verg. A. 10, 477:

    inde datum molitur iter,

    id. ib. 6, 477:

    jamque alio moliris iter,

    Stat. S. 5, 2, 61:

    viam et gressus,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 278; 3, 438: animum, to form or acquire for one's self, Ov. A. A. 2, 119:

    laborem,

    to undertake, Verg. A. 4, 233:

    struere et moliri aliquid calamitatis alicui,

    to try to bring upon, Cic. Clu. 64, 178:

    fortissimis atque optimis civibus periculum moliri,

    id. Sest. 1, 1:

    pestem patriae nefarie,

    id. Cat. 2, 1, 1:

    perniciem rei publicae,

    id. ib. 1, 2, 5: insidias avibus, to lay snares, Verg. G. 1, 271:

    crimina et accusatorem,

    to bring about, find out, Tac. A. 12, 22:

    triumphos,

    Ov. M. 14, 719:

    fugam,

    Verg. A. 2, 109:

    moram,

    to cause, make, occasion, id. ib. 1, 414:

    opem extremam alicui,

    Val. Fl. 6, 431:

    dolos apertos,

    to devise, id. 5, 249:

    bellum in animo,

    to design, meditate, Vell. 2, 46:

    Athenienses urbem ex integro condere moliuntur,

    Just. 2, 15, 1:

    mundum efficere moliens deus,

    attempting, Cic. Univ. 4:

    fallere,

    Val. Fl. 3, 491:

    de occupando regno moliens,

    striving to usurp the government, Cic. Rep. 2, 35, 60:

    nuptias,

    to bring about, Tac. A. 12, 3:

    apud judices oratione molienda sunt amor, odium, etc.,

    are to be excited, called forth, Cic. de Or. 2, 51, 206:

    tumorem,

    Col. 6, 17:

    vorandi facultatem,

    Cels. 1, 3:

    fidem moliri coepit,

    began to meddle with, disturb, Liv. 6, 11, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > molior

См. также в других словарях:

  • Struggle session — Mao era propaganda for struggle sessions Chinese name Traditional Chinese 批鬥大會 …   Wikipedia

  • struggle — [n] hard try; fight to win attempt, battle, brush, clash, combat, conflict, contest, effort, encounter, endeavor, essay, exertion, free for all*, grind, hassle, jam, jump, labor, long haul*, pains*, roughhouse*, row, scramble, set to*, skirmish,… …   New thesaurus

  • Out & Equal — Workplace Advocates Founder(s) Selisse Berry Founded 1998 Location …   Wikipedia

  • Out of This Furnace —   …   Wikipedia

  • Out of Revolution —   Book cover for Out of Revolution …   Wikipedia

  • Out of the Wild — Format Reality television Country of origin USA No. of seasons 3 No. of episodes 16+ Production …   Wikipedia

  • struggle for life — struggle for existence or struggle for life, Biology. the competition between living animals or plants for survival; natural selection. Often, the circumstances helping one form survive cause another to die out …   Useful english dictionary

  • Struggle Down Under (Choose Your Own Adventure) — Struggle Down Under is a gamebook (a form of narrative, usually written in the second person, that allows the reader to participate in the story by choosing various narrative paths using numbered references) in the Choose Your Own Adventure… …   Wikipedia

  • out of the picture — ► not part of or involved in a particular situation: »With overtime out of the picture, many of the workers will struggle to survive. Main Entry: ↑picture …   Financial and business terms

  • struggle — 01. The people of the region have been involved in a long [struggle] for freedom and democracy. 02. She s [struggling] to raise a family on a very low income. 03. He has been [struggling] with cancer since last year. 04. It is a [struggle] for me …   Grammatical examples in English

  • struggle — strug|gle1 [ strʌgl ] verb intransitive ** 1. ) to try hard to do something that you find very difficult: He struggled a little at first, but he reads well now. struggle for: Andy was coughing and struggling for breath. struggle with: They ve had …   Usage of the words and phrases in modern English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»